Kojenerasyon – Trijenerasyon

Kojenerasyon kısaca, enerjinin hem elektrik hem de ısı formlarında aynı sistemden üretilmesidir ve iki enerji formunun da tek tek kendi başlarına ayrı yerlerde üretilmesinden daha ekonomiktir.

Sadece elektrik üreten bir gaz türbini ya da motor kullandığı enerjinin %30-40 kadarını elektriğe çevirebilir. Bu sistemin kojenerasyon şeklinde kullanılması halinde sistemden dışarıya atılacak olan ısı enerjisinin büyük bir bölümü de kullanılabilir enerjiye dönüştürülerek toplam enerji girişinin % 70-90 arasında değerlendirilmesi sağlanabilir. Ek olarak kojenerasyon santrallerinde üretilen elektrik enerjisi yerel kullanım amaçlı olduğu için iletim ve dağıtım kayıpları gözardı edilir ve santral veriminde % 15-40 artış sağlanmış olur. Bu tekniğe “birleşik ısı-güç sistemleri ya da kojenerasyon” denir.

Bir Kojenerasyon ve Trijenerasyon santralinin başlıca ekipmanlarını şöyle sıralanmaktadır;

    Kompresör
    Yakma Hücresi/Odası
    Gaz Türbini
    Jeneratör/Alternatör
    Atık Isı Değerlendirme Kazanı
    Buhar Türbini
    Absorbsiyonlu çiller (Trijenerasyon)

Trijenerasyon da ise ısı üretimi sağlayan kojenerasyon sistemine ek olarak soğutma özelliğinin de eklenmesidir. Trijenerasyon sistemi tesise elektrik ve ısı enerjisi verdiği gibi bir de soğutma hattına soğuk su vermektedir. Bu soğutma takviyesi absorbsiyonlu çiller soğutma ünitesi vasıtasıyla yapılır. İçinde lityum bromür bulunduran absorbsiyonlu çiller ünitesi, motordan aldığı sıcak suyu absorbe ederek hastanenin 12-7 °C hattına destek olur. 12°C su hattı absorbsiyonlu çiller grubuna girer ve bu su ünite içinde soğutularak 7°C  olarak hastaneye geri döner.

Kojenerasyon ve Trijenerasyon sistemleri oldukça karlı olmasına rağmen 7×24 çalışabilecek parça ve sistemlerden oluştuğu sebeble pahalı yatırımlardır ve Kojenerasyon ve Trijenerasyon sistemlerin ömür bekletileri 10 Yıl olarak düşünmek gerekir. Bu nedenle Kojenerasyon ve Trijenerasyon yatırımı yapmadan önce tesisin uygunluğu, elde edilecek tasarruf, maliyet ve amortisman süreleri hakkında araştırma yapılması gerekmektedir. Yanlış seçilecek Kojenerasyon ve Trijenerasyon sistemleri; sistemin verimsiz çalışmasına, düşük kapasitede çalışmasına veya yetmemesine neden olabilir. Bunun için, tesisin günlük (saatlik bazda) ve aylık enerji (elektrik, ısıtma, soğutma) tüketim karakteristiği göz önünde bulundurularak sistem seçimi yapılmalıdır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir